سه تهدید جدی فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی

اندریو ان‌جی دانشمند اهل چین معتقد است هوش مصنوعی همچون کشف الکتریسیته جریان‌ساز و نوآور است. شاید شما نیز بعد از خواندن این جمله، در ذهنتان هوش مصنوعی را با جریانالکتریسیته مقایسه می‌کنید.

جریان الکتریسیته در ۱۰۰ سال گذشته در کل جهان موجب پیشرفت‌های علمی بسیاری شده است؛ اما با نگاهی دقیق‌تر به هوش مصنوعی و جریان برق متوجه می‌شویم هر دو صنعت ناگفته‌هایی دارند که شنیدنشان خالی از لطف نیست.

مقاله‌های مرتبط:

• خطرات کنونی هوش مصنوعی و راه‌های مقابله با آن
• چگونه می‌‌توان از خطرات همزمان هوش مصنوعی، ربات‌ها و شرکت‌های بزرگ فناوری پیشگیری کرد؟

شاید افراد کمی درباره‌ی این موضوع آگاه باشند که انقلاب الکتریکی کِی و چگونه آغاز شد. این انقلاب نیز همچون هر تغییر انقلابی جنبه‌های مختلفی داشت که خیلی از افراد از آن بی‌اطلاع هستند؛ ولی فراموش نکنیم وقتی تاریخ فراموش شود، ناگزیر به تکرار آن خواهیم بود.

کتاب‌های تاریخی فجایع و تهدیدهای منتج‌شده از جریان الکتریسیته را دفن کرده‌اند. وقتی تاریخ توسعه‌ی صنعت برق را مرور می‌کنیم، تنها به برخی موضوعات بدیهی مثل مشکلات بین تسلا و ادیسون اشاره شده است؛ اما از آتش‌سوزی خانه‌ها در اثر نشت جریان برق یا ضعیف‌بودن عایق‌های الکتریکی خبری نیست. حتی کمتر درباره‌ی کارهای عجیب و خارق‌العاده‌‌ی انجام‌شده‌ی نیروی برق صحبت به‌میان آمده است؛ مثلا درباره‌ی فردی که می‌تواند جریان برق ۶۶۰۰ ولتی را از بدنش عبور دهد، سخنی گفته نمی‌شود.

تصور می‌کنیم چنین اخبار و اطلاعاتی مربوط‌به گذشته‌های دور هستند و به ما ارتباطی ندارند؛ اما درعمل، هنوز چنین اتفاقاتی به‌وفور در‌حال‌وقوع است. ایلان ماسک معتقد است هوش مصنوعی می‌تواند ذاتا برای انسان‌ها خطرهایی به‌دنبال داشته باشد. وظیفه‌ی ما این است که عاقلانه‌تر و قدرتمندتر و دقیق‌تر باشیم تا بتوانیم باتوجه‌به همه‌گیر بودن فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی، از خطرهای ناشی از این فناوری در امان بمانیم. در این مطلب، قصد داریم برخی از خطرها و تهدیدهای مربوط‌به فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی را معرفی کنیم.

تهدید اول: تجهیزات نظامی مبتنی بر هوش مصنوعی 

بی‌شک شما نیز برخی از کاربردهای نظامی فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی را در فیلم‌های کلاسیک مانند War Games و حتی برخی از خطرهای مربوط‌به این فناوری را دیده‌اید. نیل فریزر درباره‌ی تلاش خود برای استفاده از شبکه‌های عصبی در دهه‌ی ۱۹۸۰ با هدف شناسایی تانک‌های دشمن مقاله‌ای به‌ رشته‌ی تحریر درآورد که در آن، داده‌های ورودی تانک‌های دشمن درمقابل درختان در دو روز متفاوت جمع‌آوری شد. 

نتیجه‌ی نهایی چه بود؟ شبکه‌های عصبی به‌‌دلیل جهت‌گیری اشتباه داده‌ها، به درختان حمله کردند. این داستان در بسیاری از رسانه‌ها به‌عنوان موضوعی تهدیدآمیز درباره‌ی شبکه‌های عصبی مطرح شد؛ اما چند دهه‌ بعد، انسان خودش را در محاصره‌ی انبوهی از سیستم‌ها و دستگاه‌های مبتنی بر هوش مصنوعی دید. 

«ربات‌های قاتل» موضوعی نیست که در افسانه‌ها و فیلم‌های هالیوودی شاهد آن باشیم؛ بلکه به خبر روز جهان تبدیل شده است. چینی‌ها استعدادهای باهوش‌ و نابغه‌‌ی خود را در برنامه‌های توسعه‌ی سلا‌ح‌های مبتنی بر هوش مصنوعی به‌کار گرفته‌اند. ایالات متحده‌ی آمریکا و چین و بسیاری از کشورهای دیگر مشغول رقابت برای توسعه‌ی برنامه‌های کاربردی و مرگ‌بار مبتنی بر هوش مصوعی هستند. شاید دشوار به‌نظر برسد؛ ولی با فناوری حساس و خطرناکی همچون سلاح‌های هسته‌ای مواجه هستیم. دولت‌های بزرگ جهان سعی می‌کنند از فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی استفاده کنند و برای استفاده‌ی درست از این فناوری ایده‌هایی را دنبال می‌‌کنند. ایالات متحده‌ی آمریکا از سرویس‌هایی از شرکت‌های بزرگی مانند مایکروسافت استفاده کرده که به بُروز ناآرامی‌هایی در داخل این شرکت‌ها منجر شد.